Maria Tieben
leefstijl- vitaliteitscoach
Coaching van Leefgebieden
Ieder mens heeft zijn eigen leefstijl
Elk mens, jij ook, is uniek
Bij een gezonde leefstijl wordt vaak gedacht aan gezonde voeding en bewegen. Maar wist je dat een gezonde leefstijl meer inhoudt dan dat? Alles is verbonden, slapen, bewegen, voeding, stress, hormonen. Door verschillende oorzaken kunnen een van de genoemde factoren uit balans raken waardoor je klachten kunt ontwikkelen op mentaal of lichamelijk gebied.
Instinctief weten we hoe we voor ons lichaam kunnen zorgen. Je lichaam geeft de signalen wel aan. Echter door de vele prikkels en de druk van de maatschappij zijn we het contact met ons lichaam verloren. We worden vaak geleefd zitten veel in ons hoofd en zien niet meer hoe het anders zou kunnen.
Op verschillende leefgebieden kunnen problemen bestaan
Stress systeem
Als je stress ervaart maakt het lichaam zich meteen klaar om te reageren op de bron van de stress. Belangrijke stressreacties zijn vechten, vluchten en verstijven. Twee minder bekende reacties zijn veiligheid zoeken en verzorgen. Stress is niet ongezond. Het helpt ons de dingen te doen die we willen en/of moeten doen.
Bij stress produceert het lichaam cortisol en adrenaline en deze hormonen zorgen dat het sympathisch zenuwstelsel, ook wel het gaspedaal, worden aangestuurd. Als het lichaam te veel of langdurig deze hormonen blijft aanmaken spreken we van stress. Het lichaam raakt (over)gespannen. Te veel of langdurige stress kan leiden tot burn-out klachten. De symptomen van langdurige stress komen vaak geleidelijk en worden niet altijd goed herkend. De symptomen uiten zich zowel op fysiek en mentaal gebied.
Belangrijk is dat de symptomen herkend en erkend worden. Pas dan kun je aan de slag de stress te verminderen. Voldoende energie en veerkracht zorgt dat je beter met stress kunt omgaan.
- Vermoeidheid
- Hartkloppingen
- Zweten
- Spierpijn
- Buikpijn
- Slechte weerstand
- Slecht slapen
- Je voelt je opgejaagd
- Piekeren
- Huilbuien
- Snel geïrriteerd
- Negatieve gedachten
- Je vermijdt sociale contacten
- Presteert minder en of maakt fouten
- Eet te veel of te weinig
- Geen zin in seks
- Alcohol drinken of kalmeringsmiddel gebruiken om te kunnen ontspannen
- Angstig, bang dat het niet weer goed komt
- Agressieve gedachten, boos op de ander
- Je zelf opofferen voor de ander met een negatieve lading
Slapen
Een nacht slecht slapen kost energie en een lichaam dat in balans is, kan dit prima opvangen. Slaap je langdurig slecht dan heeft dit invloed op zowel fysiek als mentaal. Problemen die kunnen ontstaan zijn onder andere; het ontwikkelen van stress, concentratieproblemen, geïrriteerd voelen, overgewicht, kans op hart- en vaatziekten en diabetisch. Voor een fit en vitaal lichaam is het daarom belangrijk aandacht te hebben voor een goede nachtrust.
Tijdens je slaap doorloop je slaapcyclussen en slaapfasen. Een cyclus bestaat uit vijf fasen en duurt tussen de 90 en 120 minuten. De cyclussen hebben dezelfde opbouw en volgen elkaar gedurende de nacht op. In elke cyclus doorloop je vijf fasen en deze worden ingedeeld in lichte slaap, diepe slaap en droomslaap.
De eerste 3 cyclussen vormen de kernslaap en zorgen voor fysiek herstel. De laatste twee cyclussen doorlopen de droomslaap en hebben als functie je geest te verfrissen en ervaringen die je tijdens de dag hebt opgedaan te verwerken. Als je deze slaapcyclussen en fasen goed hebt doorlopen is je batterij voldoende opgeladen zodat je klaar bent voor een energieke en frisse nieuwe dag.
Er zijn verschillende redenen dat het niet lukt deze fasen en cyclussen goed te doorlopen. Een drukke dag, geen structuur in de dag, geen juiste balans tussen in- en ontspanning, voortdurend piekeren, rouw, pijnklachten, kinderen die je wakker houden en een snurkende partner zijn zomaar wat factoren die mee kunnen spelen bij een slechte slaap.
Sta jij wel eens stil bij wat jou in beweging brengt?
Bewegen
Bewegen is gezond en leuk voor alle leeftijdsgroepen. Activiteiten gericht op uithoudingsvermogen als ook op kracht, (spierversterkend ) verlagen onder andere het risico op hart- en vaatziekten, diabetes, overgewicht, depressieve symptomen en de kans op dementie op latere leeftijd. Verder hangt veel bewegen samen met een lager risico op borst- en darmkanker en vroegtijdig overlijden. Regelmatig bewegen is niet alleen gezond, het is ook nog eens leuk om te doen. Je spieren, hart, longen en bloedvaten raken eraan gewend om hard te werken als je dagelijks beweegt. Daardoor voel je je al gelijk een stuk fitter en krijg je meer energie. Volgens de nieuwe beweegrichtlijnen van de gezondheidsraad zouden volwassenen wekelijks tenminste twee en een half uur matig intensief moeten bewegen en kinderen dagelijks. Zowel voor jong als oud worden spierversterkende oefeningen en balans oefeningen aanbevolen. Daarnaast is het belangrijk om zoveel mogelijk stilzitten te voorkomen. Iets wat best moeilijk is want uit onderzoek blijkt dat wij op een gemiddelde werkdag 6,3 uur zitten. Het is in onze huidige maatschappij dus nog moelijker, maar zeker niet onmogelijk, om voldoende te bewegen. Wat helpt is om te zoeken naar wat jou motiveert om (extra) te gaan bewegen. Wees je ervan bewust dat bij toenemend overgewicht de motivatie tot bewegen afneemt.
Voeding
Om goed te kunnen bewegen hebben we voeding nodig. Het is de energieleverancier voor het lichaam. Bij een tekort aan bepaalde voedingsstoffen, vitamine of mineralen kunnen er lichamelijke of psychische klachten optreden. Mensen nemen voedsel tot zich vanuit verschillende redenen. Het wordt bepaald vanuit individuele factoren, omgevingsfactoren, economische factoren en sociale-culturele factoren.
Je lichaam weet heel goed welke voeding goed voor je is. Echter eten is ook emotie. Waar wij als mensen enorm door worden beïnvloed is de marktwering. Door de verleidelijke advertenties, de opstelling van de voedingsproducten, de looproute en geuren en kleuren en geluiden in de supermarkten maakt dat we onbewust worden verleid om meer en onverantwoord voedsel te kopen dan je van plan was. Maar ook je omgeving ( vrienden) kunnen je verleiden om anders of meer voedsel tot je te nemen.
De gezondheidsraad is een onafhankelijk adviesorgaan en adviseert om gebruikt te maken van de schijf van vijf voor een evenwichtige gezond voedingspatroon.
Hormonen
Het hormoonstelsel is een ingenieus proces in ons lichaam. Hormonen zijn stoffen die je lichaam zelf maakt en allerlei functies in het lichaam regelen en processen beïnvloeden. De verschillende processen waar hormonen bij betrokken zijn, zijn onder andere de spijsvertering en stofwisseling, voortplanting, groei, gevoelens, emoties enzovoort. Wanneer de hormonen in goede verhouding tot elkaar staan heb je een gezond en slank lichaam. Hormonen kunnen door verschillende reden uit balans raken. Een disbalans in de hormoonhuishouding kan specifieke klachten geven. De pubertijd en tijdens de overgang is dit vaak duidelijker waar te nemen en hebben we de neiging de problemen met het gewicht, overmatig buikvet, overmatig veel vet rond de heupen en bovenbenen, laag libido, eetbuien, verstoord slaappatroon, stemmingswisselingen, te hoog of te laag cortisol (stresshormoon) daarop te schuiven. Echter kan een gezonde leefstijl zoals bewegen, goede slaap, juiste voeding en weinig stress helpen hormonen in balans te houden. Wat resulteert in een zinvol leven.